ΤΑΚΑΣΙ ΑΣΑΝΟ
Καθηγητής Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας
«Το νερό των βιολογικών μπορεί να σας σώσει»
Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΛΙΑΛΙΟ,
Φωτογραφίες: ΠΑΥΛΟΣ ΦΥΣΑΚΗΣ
Πηγή: Καθημερινή
Ο Ιάπωνας καθηγητής Υδρολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας μιλάει στο ΟΙΚΟ για την επανάχρηση νερού, μια πρακτική ξένη στη χώρα μας, τονίζοντας πως το κοινό δεν πρέπει να τη φοβάται. «Συχνά, το νερό που προκύπτει από ένα βιολογικό καθαρισμό είναι ασφαλέστερο απ' αυτό ενός ποταμού στον οποίο καταλήγουν όλων των ειδών τα απόβλητα».
H επανάχρηση των αστικών λυμάτων, αφού καθαριστούν από τους βιολογικούς καθαρισμούς, είναι μονόδρομος, ιδίως για τις περιοχές που έχουν πρόβλημα επάρκειας, λέει ο καθηγητής Τακάσι Ασάνο. Με 35ετή ερευνητική και πρακτική συνεισφορά στο συγκεκριμένο πεδίο και πολλές διακρίσεις, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας UC DAVIS μας προτρέπει να ξεπεράσουμε την προκατάληψή μας και να ξαναχρησιμοποιήσουμε το νερό για τη γεωργία, για την άρδευση πάρκων, για αναψυχή. Ο καθηγητής, που βρέθηκε στην Ελλάδα προσκεκλημένος του Φορέα Διαχείρισης της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, μιλάει για τα πλεονεκτήματα του επαναχρησιμοποιημένου νερού και εκφράζει την αντίθεσή του στην εκτροπή του Αχελώου.
Πολλοί Ελληνες φοβούνται την επανάχρηση του νερού, αισθάνονται ότι θα είναι μολυσμένο.Είναι η πιο κοινή προκατάληψη που συναντάμε. Πρέπει όμως να μην ξεχνάμε ότι η επανάχρηση του νερού προϋποθέτει καλή υγειονομική επεξεργασία, δηλαδή ένα βιολογικό καθαρισμό που να λειτουργεί σωστά. Η δευτεροβάθμια επεξεργασία των αστικών λυμάτων είναι ούτως ή άλλως προαπαιτούμενη από την Ε.Ε., αν και απ' όσο γνωρίζω η Ελλάδα... έχει μείνει λίγο πίσω. Προτού επαναχρησιμοποιηθεί το νερό πρέπει να έχει καθαριστεί επαρκώς, με χλωρίωση ή οζόνωση, να μην έχει παθογενείς οργανισμούς ή βακτήρια.
Ποιες είναι οι δυνατότητες επανάχρησης του νερού;Υπάρχουν πολλές διαφορετικές: για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων ή τοπίου, βιομηχανική χρήση, αναψυχή, αναπλήρωση των υπογείων υδάτων. Οι τέσσερις πρώτες είναι εύκολες, και δεν αποκλείεται στο εγγύς μέλλον να δούμε κάποια ευρωπαϊκή οδηγία που να τις επιβάλλει.
Στην Καλιφόρνια, ποια είναι η κύρια χρήση του επαναχρησιμοποιούμενου νερού;
Περίπου το 50% χρησιμοποιείται στη γεωργία. Στην Καλιφόρνια έχουμε ήδη 20 χρόνια εμπειρίας στο πότισμα της καλλιέργειας ντομάτας, φράουλας και διαφόρων λαχανικών. Ενα 25% χρησιμοποιείται για πότισμα εκτάσεων, όπως πάρκα, γήπεδα γκολφ. Στην Ιαπωνία είναι διαδεδομένη η χρήση του και για αισθητικούς λόγους: λ.χ. για τη δημιουργία ρυακιών και καταρρακτών σ' ένα πάρκο.
Στην Ευρώπη υπάρχουν παραδείγματα;Πολλά. Στην Ισπανία το νερό των βιολογικών χρησιμοποιείται για άρδευση στη γεωργία και για τις ανάγκες των γηπέδων γκολφ. Το ίδιο στη νότια Ιταλία και στη νότια Γαλλία. Υπάρχουν και στην Ελλάδα πετυχημένα παραδείγματα, απλά δεν έχουν εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα.
Ποια είναι τα κύρια πλεονεκτήματα;Το κύριο επιχείρημα είναι ότι το νερό... είναι ήδη στις πόλεις μας και εμείς το πετάμε! Δηλαδή, το νερό που προκύπτει από έναν βιολογικό καθαρισμό είναι πολύ κοντά στην αρχική του ποιότητα και χρειάζεται ελάχιστη επεξεργασία. Για ποιο λόγο λοιπόν να καταναλώνεις πολύτιμο νερό ή να μεταφέρεις από αλλού, όταν το έχεις δίπλα σου; Η απόσταση την οποία ταξιδεύει το νερό για τις ανάγκες του Λος Αντζελες και της Καλιφόρνιας π.χ. είναι τεράστια. Σαν να φέρνεις νερό από την Ελβετία στη Μαδρίτη!
Μιας και μιλάμε για μεταφορά νερού, στην Ελλάδα προωθείται επί δεκαετίες η εκτροπή του ποταμού Αχελώου για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων...Οταν αλλάζεις την οικολογία μιας περιοχής, αυτό έχει συνέπειες. Για παράδειγμα στην Καλιφόρνια, ο κόλπος του Σαν Φρανσίσκο υποφέρει από την άντληση του νερού από τα ποτάμια του για την ύδρευση του Λος Αντζελες. Υπάρχουν σαφείς συνέπειες στα είδη της χλωρίδας και της πανίδας του κόλπου, στους υδροτόπους του. Η ιστορία μας λέει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Στα ελληνικά νησιά, όπου υπάρχει οξύ πρόβλημα όχι μόνο στην επάρκεια, αλλά και στην ποιότητα του νερού, θα μπορούσε η επανάχρηση να είναι λύση;Η υψηλή αλατότητα του νερού δεν βοηθάει. Υπάρχουν βέβαια τεχνολογίες, όπως η χρήση ειδικών μεμβρανών για περαιτέρω επεξεργασία. Ισως στο μέλλον, σε συνδυασμό με μονάδες αφαλάτωσης, να έχει η επανάχρηση μια ευκαιρία και στα νησιά σας. Στα Κανάρια χρησιμοποιούν αιολική ενέργεια για τις αφαλατώσεις. Είναι πολύ σημαντικό να μην χρησιμοποιείς συμβατικές πηγές ενέργειας. Η ενέργεια και το νερό θα είναι τα σημαντικότερα ζητήματα στο μέλλον.
Η επανάχρηση νερού μπορεί να λύσει τα πρόβληματα μιας περιοχής με σοβαρό πρόβλημα στην επάρκεια του νερού;Οχι απαραίτητα. Το «κλειδί» βρίσκεται στη σωστή γνώση των πηγών και των αποθεμάτων. Η χρήση νερού από πηγές και ποτάμια, η δημιουργία φραγμάτων, οι δυνατότητες της αφαλάτωσης και της επανάχρησης, όλα αυτά πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν πριν πάρεις μια απόφαση. Πρέπει να βλέπεις το νερό σαν σύνολο, σαν έναν ενιαίο πόρο.
Τι να κάνεις όμως τις δυνατότητες της τεχνολογίας, αν ο κόσμος φοβάται το επαναχρησιμοποιημένο νερό...Αυτό είναι αλήθεια. Απαιτείται όχι μόνο ενημέρωση του κόσμου, αλλά και διαβούλευση με αυτόν. Οι κυβερνήσεις συχνά υποθέτουν ότι το κοινό είναι ηλίθιο, αλλά δεν είναι. Πρέπει να του μιλήσεις, ακόμα κι από το σχολείο, για την αξία του νερού, για τις νέες τεχνολογίες. Πρέπει να καταλάβει ότι το νερό που προκύπτει από έναν βιολογικό καθαρισμό είναι συχνά πιο καθαρό και ασφαλές από το νερό των ποταμών, στους οποίους μπορεί να καταλήγουν λύματα, φυτοφάρμακα και άλλα απόβλητα.