Του Π. Κ. Ιωακειμίδη
ΣΕ ΕΠΤΑ ΜΗΝΕΣ φυλάκιση (χωρίς αναστολή κ.λπ.) καταδικάστηκε πρόσφατα κάτοικος του Βερολίνου γιατί σκότωσε μια γάτα. Δείγμα πολιτισμού; Οπωσδήποτε. Δείγμα σεβασμού και ευαισθησίας; Ασφαλώς. Και η ευαισθησία αυτή δεν είναι απλώς προς τα ζώα. Είναι προς κάθε ζωντανό πλάσμα, άνθρωπο ή ζώο. Γιατί μόνο μία κοινωνία η οποία έχει αναπτύξει την ευαισθησία απέναντι στα ανυπεράσπιστα πλάσματα όπως είναι τα ζώα μπορεί να διεκδικεί την ταξινόμησή της ως αναπτυγμένης πολιτισμικά κοινωνίας.
Γιατί η κοινωνία που έχει αναπτύξει την ευαισθησία απέναντι στα ζώα έχει επίσης αναπτύξει και τη βαθύτερη ευαισθησία και σεβασμό για τον άνθρωπο, την ανθρώπινη ζωή χωρίς διακρίσεις φυλής, χρώματος, ηλικίας, εμφάνισης, πεποιθήσεων κ.λπ. Η ευαισθησία, ο σεβασμός, η αγάπη, το ενδιαφέρον προς τα ζώα δεν υποδηλώνει καθόλου έλλειψη ανάλογων αισθημάτων προς τον άνθρωπο, όπως φαίνεται να πιστεύουν ορισμένοι. Ακριβώς το αντίθετο.
Μελέτες δείχνουν ότι αυτές οι δύο στάσεις ζωής συνυπάρχουν. Κοινωνίες που επιδεικνύουν υψηλή ευαισθησία προς τα ζώα επιδεικνύουν επίσης την υπέρτατη ευαισθησία και προς την ανθρώπινη ύπαρξη (και το αντίθετο). Οι πολυπολιτισμικές κοινωνίες, π.χ., οι κοινωνίες δηλαδή που σέβονται τις διαφορετικές πολιτιστικές ταυτότητες, τη διαφορετικότητα, είναι ταυτόχρονα και οι κοινωνίες με τον υψηλότερο δείκτη ευαισθησίας προς τα ζώα. Και βεβαίως είναι οι κοινωνίες με την υψηλότερη ευαισθησία για το περιβάλλον, την προστασία των οικολογικών συστημάτων, κ.λπ. Ακόμη, είναι οι κοινωνίες με υψηλή αισθητική, με αγάπη στην ομορφιά όπως και όπου κι αν εκφράζεται- στη φύση, στην τέχνη, στην καθημερινότητα.
Φαίνεται δε ότι άτομα που συνυπάρχουν, συγκατοικούν, συμβιώνουν με ζώα (και ιδιαίτερα με γάτες) έχουν προϋποθέσεις αποφυγής ορισμένων παθήσεων (καρδιακά επεισόδια) αλλά και ψυχικών διαταραχών. Η παρουσία των ζώων λειτουργεί κατευναστικά, ηρεμιστικά, χαλαρωτικά. Άτομα που εκδηλώνουν βίαια στάση απέναντι στα ζώα συγκροτούν συνήθως την «αυταρχική προσωπικότητα», που εκδηλώνει τη βιαιότητα και στην κοινωνική τους συμπεριφορά και δραστηριότητα. Πού βρίσκεται η Ελλάδα από την άποψη αυτή; Η πληθώρα των σκοτωμένων ζώων στους δρόμους αποκαλύπτει δυστυχώς πολλά και δυσάρεστα για τις ευαισθησίες μας, την αισθητική μας και άλλα πολλά.
Ο Π. Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Από τα ΝΕΑ
